کابوس اروپایی هایی که خانواده هایشان در ایران گروگان گرفته شده اند

مریم کلارن می گوید پس از دستگیری مادر 68 ساله اش ناهید تقوی در اکتبر 2020 توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، زندگی او برای همیشه تغییر کرد.

تقوی که به 10 سال زندان محکوم شد، به اخلال در امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام متهم شد. تقوی در واقع یک فعال ایرانی-آلمانی بود که زندگی خود را وقف حقوق زنان و کار در ایران کرده بود.

تقوی علیرغم دوتابعیتی بودن، تحت حمایت پاسپورت آلمانی اش قرار نگرفت.

رافائل چنویل هازان، رئیس سازمان غیردولتی فرانسوی Ensemble Contre la Peine de Mort که علیه مجازات اعدام مبارزه می کند، می گوید: «ایران به قوانین بین المللی احترام نمی گذارد و تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی شناسد».

تقوی که سلامتش ضعیف است، چندین ماه را در سلول انفرادی تحمل کرده است. تابستان سال گذشته به او اجازه داده شد تا برای مداوا از زندان اوین خارج شود. با این حال، این کوتاه شد.

دخترش می گوید: «مقامات بلافاصله پس از سخنرانی صدراعظم آلمان در محکومیت نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، او را از بیمارستان بردند. “می بینید همیشه بین اقدامات ایران و آلمان پیوند وجود دارد. واکنش همیشه برای آسیب رساندن به زندانیان است شرم بر من، من قبل از دستگیری مادرم به نقض حقوق بشر در ایران اهمیت نمی دادم. حباب من ناگهان ترکید.”

کلارن، که در آلمان بزرگ شده است، از زمان دستگیری مادرش به یک فعال تمام وقت برای عدالت در ایران تبدیل شده است.

به گفته تیری کوویل، کارشناس روابط بین الملل، ایران به طور مرتب از شهروندان دوتابعیتی و اروپایی ها به عنوان ابزار چانه زنی استفاده می کند. او توضیح می دهد: “آنها متقاعد شده اند که مذاکره از برابر با برابر فایده ای ندارد. هیچ علاقه ای به دیپلماسی سنتی با غرب، اتحادیه اروپا یا ایالات متحده وجود ندارد.”

یک “کابوس” برای خانواده ها

احمدرضا جلالی، همسر ویدا مهران نیا، دو تابعیتی سوئدی-ایرانی، در سال ۲۰۱۶ توسط مقامات ایرانی بازداشت شد.

جلالی به اتهام جاسوسی و محکومیت به اعدام توسط جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در یک کنفرانس دانشگاهی به تهران سفر کرده بود.

فرزندان این زوج در زمان دستگیری 4 و 13 ساله بودند. آنها اکنون به ترتیب 11 و 20 ساله هستند. ویدا می‌گوید: «برای خانواده ما، این یک کابوس است و نمی‌دانیم کی قرار است به پایان برسد.»

جلالی اولین سوئدی-ایرانی نیست که منتظر حکم اعدام است. در اوایل ماه مه، حبیب چعب، همچنین یک سوئدی-ایرانی با تابعیت دوگانه، اعدام شد. چاب که متهم به سازماندهی جنایت علیه رژه نظامی در سال 2018 است، بیش از یک دهه در سوئد زندگی می کرد که در سال 2020 توسط ماموران ایرانی از ترکیه ربوده شد.

جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در بیانیه ای که در 6 می منتشر شد، اعدام او را به شدت محکوم کرد.

محکومیت هایی که خانواده جلالی را راضی نکرد و این خبر ناراحتی آنها را بسیار تشدید کرد.

ویدا می گوید: “پی بردن به اعدام او وحشتناک بود. ما خیلی عصبی و استرس داریم که برای شوهرم چه اتفاقی می افتد. او اکنون چهار بار تاریخ صدور حکم صادر شده است اما هنوز اجرا نشده است.”

اگرچه بسیاری از زندانیان سیاسی اروپایی قبل از موج اخیر ناآرامی‌های سیاسی ایران، که با مرگ جینا مهسا امینی در سپتامبر گذشته آغاز شد، دستگیر شدند، اما این امر بر میزان اعدام‌ها تأثیر گذاشته است. طبق گزارش Ensemble Contre la Peine de Mort (ECPM)، اعدام ها در سال 2022 75 درصد افزایش داشته است.

ویدا به مدت دو سال و نیم با شوهرش صحبت نکرد، در حالی که او مدت طولانی را در سلول انفرادی گذراند. با این حال، او اکنون می تواند به طور منظم برای تماس های تلفنی کوتاه با او تماس بگیرد.

به گفته ویدا، در ازای اعتراف به جنایت در تلویزیون دولتی ایران به همسرش وعده آزادی داده شده است: «به او گفتند اگر این اعتراف را نکنی، خانواده ات در سوئد در خطر خواهند بود، به او گفتند که چه بگو. “

با گذشت سالها امیدها برای آزادی او کاهش می یابد: “در ابتدا، من امید زیادی داشتم. اما زمان زیادی گذشته است و من احساس بالا و پایینی دارم زیرا خیلی سخت است. نمی توانم باور کنم که باید ادامه دهیم. با این هر روز.”

بسیاری از زندانیان سیاسی ایران و همچنین اروپایی ها در زندان اوین واقع در محله اوین تهران نگهداری می شوند.

مهران نیا توضیح می دهد که برقراری ارتباط با سایر خانواده های گروگان کلیدی برای مقابله بوده است: “ما بخشی از یک گروه واتس اپ هستیم که در آن اطلاعاتی را در مورد نحوه انجام کار با یکدیگر به اشتراک می گذاریم.”

اما صحبت با خانواده های دیگر نیز یادآور وخامت وضعیت همسرش است. “ما نمی توانیم مقایسه کنیم، هر مورد متفاوت است. برخی به پنج یا ده سال محکوم می شوند – اما شوهر من به اعدام.”

اونایی که فرار کردند

برای برخی از ایرانیان تبعیدی، اروپا اکنون خانه است. این قضیه برای معصومه رئوف است.

رئوف تنها 20 سال داشت که در شهریور 1360 در خیابان دستگیر شد. او به اتهام همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران گفت. یورونیوز او در طی یک محاکمه ساختگی 10 دقیقه ای توسط قاضی بر اساس قوانین شرعی به «20 سال زندان» محکوم شد.

پس از هشت ماه زندان، او موفق به فرار شد و به دنبال تبعید سیاسی در فرانسه در دهه 1980 بود. او نبرد خود را برای عدالت ایران از خارج، با شورای ملی مقاومت ایران ادامه داده است. او می‌گوید: «از فرانسه سپاسگزارم که این فرصت را به من داد تا به اینجا بیایم.