برنده صلح نوبل اوکراینی خواستار تشکیل دادگاه ویژه برای محاکمه پوتین شد | اوکراین

یک برنده اوکراینی برنده جایزه صلح نوبل خواستار ایجاد سریع دادگاه ویژه برای محاکمه ولادیمیر پوتین و همکارانش به جرم تجاوز شده است و استدلال می‌کند که این امر می‌تواند بر جنایاتی که توسط نیروهای مهاجم کرملین مرتکب شده‌اند، «اثر خنک‌کننده» داشته باشد.

الکساندرا ماتویچوک، رئیس مرکز آزادی‌های مدنی نیز گفت که شروع سریع محاکمه‌های جنایات جنگی علیه رئیس‌جمهور و سربازان روسیه می‌تواند با بازدارندگی نیروهای روسی از ارتکاب جنایات بیشتر جان مردم را نجات دهد.

او در مصاحبه ای با آبان نیوز گفت که شروع مراحل قانونی می تواند بر وحشیانه نقض حقوق بشری که سربازان روسی روزانه در اوکراین مرتکب می شوند، «اثر خنک کننده» داشته باشد.

ماتویچوک گفت، برخی از سربازان، شاید نه همه، متوجه می شدند که رژیم استبدادی پوتین تاریخ پایانی دارد، اگر بدانند که مورد بازخواست قرار خواهند گرفت. او گفت: “امکان عدالت به آنها کمک می کند تا بفهمند “من نمی توانم زیر دست پوتین انتزاعی پنهان شوم و شاید مجبور باشم مسئول هر کاری باشم که به دست خودم انجام می دهم.”

مرکز آزادی های مدنی (CCL) به همراه سازمان حقوق بشر روسیه Memorial و فعال بلاروسی زندانی آلس بیالیاتسکی برنده جایزه صلح نوبل در سال 2022 شد.

CCL که در سال 2007 تأسیس شد، برای تغییر دموکراتیک در اوکراین مبارزه کرده است. از سال 2014، بیش از 26000 جنایات جنگی در کریمه الحاق شده به روسیه و دو جمهوری خودخوانده در دونتسک و لوهانسک که توسط نمایندگان روسیه اداره می شوند را مستند کرده است.

ماتویچوک که در کیف مستقر است، اغلب برای جلب حمایت در پایتخت‌های غربی برای از بین بردن «شکاف مسئولیت‌پذیری» سفر می‌کند. او از پیشنهاد دولت اوکراین مبنی بر تشکیل دادگاه ویژه ای برای محاکمه پوتین و دیگر رهبران سیاسی و نظامی به جرم تجاوز دفاع می کند که قابل تعقیب در دادگاه کیفری بین المللی در لاهه نیست.

متحدان اوکراین در حال گفتگو درباره این ایده هستند، اما مقامات می گویند که مذاکرات در مراحل اولیه باقی مانده است. در اوایل این ماه، اتحادیه اروپا وعده داده است یک مرکز بین‌المللی برای تعقیب جنایت تجاوز مستقر در لاهه از ماه ژوئیه با هدف جمع‌آوری و ذخیره مدارک فعال خواهد شد، اما مشخص نیست این شواهد در کجا و چه زمانی استماع خواهد شد.

ماتویچوک همچنین از کشورهای غربی خواست تمرکز خود را بر روی بعد دوم «شکاف پاسخگویی» افزایش دهند: کمک به دادستان ملی اوکراین که ده‌ها هزار جنایت جنگی و جنایات را بررسی کند. او مایل است قضات و دادستان‌های بین‌المللی را ببیند که با همتایان خود در اوکراین که با حجم پرونده‌های گسترده و رو به رشدی دست و پنجه نرم می‌کنند، کار کنند. در 17 فوریه، دادستان کل اوکراین، آندری کوستین، گفت که دفتر او در حال بررسی 67000 پرونده جنایات جنگی است.

«بسیار بدیهی است که حتی بهترین دادستانی در جهان نیز نتوانسته است به طور مؤثر تحقیق کند. [so many] دادرسی کیفری به طور موثر، به ویژه در زمان جنگ. بنابراین سؤال این است که چه کسی در مورد آن تحقیق خواهد کرد؟» ماتویچوک گفت.

او مایل است هر دو عنصر – دادگاه ویژه و حمایت از دادستان داخلی اوکراین – در اسرع وقت به کار گرفته شود، نه یک لحظه دور پس از پایان جنگ. او گفت که جهان هنوز این “تعصب” را دارد که عدالت بین المللی را از منظر محاکمه نورنبرگ ببیند، زمانی که جنایتکاران جنگی تنها پس از فروپاشی رژیم نازی محاکمه شدند.

«تاسیس مهم است [these mechanisms] اکنون چون وقتی با قربانیان صحبت کردم، آنها به من گفتند که عاملان آنها همیشه بسیار مطمئن بودند که از مسئولیت دوری خواهند کرد. آنها از معافیت از مجازات برخوردار بودند.»

او به نظرسنجی موسسه بین المللی جامعه شناسی کیف در تابستان گذشته اشاره کرد که نشان داد دو سوم پاسخ دهندگان (65.8٪) گفتند بزرگترین ناامیدی آنها در پایان جنگ مصونیت روسیه از مجازات جنایات جنگی است.

ماتویچوک گفت که پوتین و حلقه او همچنین باید مسئول جنایات جنگی و نسل کشی و همچنین جنایت تجاوز باشند. او گفت که این اقدامات پراکنده توسط تیپ های خاص نبود، بلکه یک انتخاب سیاستی بود که در بالاترین سطوح در تلاش برای شکستن اراده اوکراین برای مقاومت انجام شد.

او گفت: «این سیاست بسیار بدبینانه و عملگرایانه است،» و خاطرنشان کرد که این سیاست به ویژه پس از شکست روسیه در خارکف و قبل از آزادسازی خرسون که روسیه با تخریب زیرساخت‌های غیرنظامی پیش‌بینی می‌کرد، مشهود بود. روسیه سعی کرد با ابزاری که من آن را درد بی حد و حصر غیرنظامیان می نامم، مقاومت مردم را بشکند و اوکراین را اشغال کند.

ماتویچوک از بلژیک صحبت می کرد، جایی که اوایل این ماه دکترای افتخاری از دانشگاه لوون به او اعطا شد. اولین سفرهای او به خارج از کشور در سال گذشته پس از تهاجم، ناامیدکننده بود. هنگامی که “در یک مکان امن در برخی از کشورهای اروپایی، با جلسات، با قهوه، با افرادی که آرام صحبت می کنند، لبخند می زنند” نشسته بود، او احساس کرد که دارد دیوانه می شود، شاید جنگ یک کابوس وحشتناک باشد. حالا این احساسات از بین رفته است. او گفت: “من دیگر به این مکانیسم بقا نیاز ندارم.”

او حتی پس از 20 سال کار در زمینه حقوق بشر، از جمله هشت مستندسازی جنایات در سرزمین های تحت کنترل روسیه، از نظر ذهنی برای تهاجم گسترده 24 فوریه 2022 آماده نبود. تهاجم، زیرا خشونت افراد را تغییر داد و درد یک ویژگی بسیار منحصر به فرد دارد… گاهی اوقات می توانید احساس کنید که از این درد سوخته اید.»

سازمان او سال ها با مدافعان حقوق بشر روسیه کار می کند. همکاری پس از سال 2014 افزایش یافت، زمانی که دولت اقتدارگرای دزدسالار ویکتور یانوکوویچ فروپاشید و باعث الحاق کریمه توسط پوتین و اشغال دونتسک و لوهانسک توسط نمایندگان تحت حمایت روسیه شد. او گفت: “پوتین از ناتو نمی ترسد، او از ایده آزادی می ترسد که در سال 2014 به مرزهای خود نزدیک شد.”

فعالان حقوق بشر روسی با آزار و شکنجه بی‌سابقه‌ای مواجه هستند: «آنها توسط جامعه خودشان سرزنش می‌شوند. به آنها برچسب می دهند که عوامل خارجی هستند، زندانی می شوند، کتک می خورند، برخی از آنها باید کشور را ترک کنند. برخی از آنها منتظر تعقیب کیفری هستند و تصمیم گرفتند که تا آخر باقی بمانند.

وقتی از آنها پرسیدم که چگونه می توانم در این شرایط به آنها کمک کنم، همیشه پاسخ می دهند: اگر می خواهید به ما کمک کنید، لطفا موفق باشید. زیرا موفقیت دموکراتیک اوکراین تأثیر زیادی بر شانس هر آینده دموکراتیک خود روسیه خواهد گذاشت.»