بناهای تاریخی دوران شوروی در لتونی: باید بمانند یا بروند؟

بناهای یادبود ساخته شده در دوران حکومت شوروی در حال حاضر در مرکز بحث های شدید در لتونی قرار دارند. این در حالی است که قانون اخیری که چند ماه پیش اجرا شد و امکان برچیدن سیستماتیک بسیاری از آنها را فراهم کرد.

برخی از این بناها نمایانگر مکان‌های یادبودی هستند که بخشی از تاریخ خود را مستند می‌کنند، اما برخی دیگر نمادهای تبلیغات دوران شوروی را نشان می‌دهند. لتونی که از توسعه‌طلبی همسایه روسی خود ناراحت بود، به قانونی رأی داد که شوراهای شهر را مجبور می‌کند پس از تهاجم به اوکراین، بناهای تاریخی را که رژیم شوروی را تجلیل می‌کنند، تخریب کنند.

اما بناهای یادبود موجود در گورستان‌ها که حاوی بقایای انسانی هستند یا به عنوان نشانه‌های فرهنگی ارزیابی می‌شوند، هنوز محافظت می‌شوند. اگرچه، همه چیز در نزدیکی مرز بلاروس و روسیه به همین سادگی فاصله دارد.

داوگاوپیلس دارای سه بنای تاریخی بزرگ شوروی و اکثریت قومی روسی قابل توجهی است. این ادای احترام به سربازان شوروی جنگ جهانی که توسط کارشناسان دولتی برچسب “سایت تبلیغاتی” است، برای تخریب در نظر گرفته شده است.

تصمیمی که بسیاری از مردم محلی روسی زبان، از جمله ایگور پرلاتوف، یکی از اعضای شورای شهر داوگاوپیلس را ناامید کرده است.

“یک سرباز یک سرباز است. جنگ همه چیز را روشن می کند. چه اتفاقی افتاد، اتفاق افتاد. بنای یادبود برای قدردانی از کسی ساخته شد. اگر به تاریخ برگردیم که این قلمرو متعلق به او بوده است… ممکن است بحث های زیادی وجود داشته باشد. می توان در مورد آن بی پایان صحبت کرد. به نظر من، با از بین بردن آثار تاریخی، تاریخ را پاک می کنیم.”

یکی از یادبودهای برجسته شوروی شهر قطعاً از برچیدن نجات خواهد یافت، زیرا حاوی بقایای انسانی است، اما حتی در اینجا نیز مورخان محلی دیدگاه‌های متفاوتی دارند.

هنریس سامز، استاد تاریخ، دانشگاه داوگاوپیلس است.

این بنا به خودی خود باعث ایجاد تمایز در جامعه نمی شود، آنچه باعث تفرقه می شود نحوه بهره برداری از این بنا توسط گروه ها و سازمان های سیاسی مختلف است.

این یادبود همچنین یکی از نقاط عطف گردشگری شهر است. راهنمای محلی، ویکا والویوا، فکر می‌کند همیشه جایگزین‌هایی برای تخریب مکان‌های دیدنی شوروی وجود دارد، هر چند که ممکن است افراطی به نظر برسند.

“” ما می توانیم آن را دوباره رنگ آمیزی کنیم. یا آن را به یک شیء هنری تبدیل کنید. ما پیشنهاد می کنیم رنگ های رنگین کمانی بسازیم. حداقل در این صورت همیشه می‌توانیم رنگین کمانی در شهرمان داشته باشیم.”

در حالی که به نظر می رسید بسیاری از مردم محلی یورونیوز با تخریب بناهای تاریخی مخالفند، برخی مانند آیوارس بروکس، مدیر مدرسه موسیقی داوگاوپیلز، در تمایل خود برای حذف آنها صریح بودند.

“هرچه زودتر از شر آنها خلاص شویم، بهتر است. و در مورد ارزیابی برخی بناها ممکن است تجلیل از اشغال باشد، در حالی که برخی دیگر این کار را نمی کنند… این بسیار عجیب است. قدرت شوروی داوطلبانه به اینجا آمد و تابلوهایی را گذاشت که “ما اینجا هستیم” “. بنابراین، من احساس می کنم آنها باید حذف شوند.”

اوضاع در ریگا، پایتخت این کشور بسیار متفاوت است. در ماه های گذشته مقامات محلی اینجا در برچیدن آخرین بناهای تاریخی باقی مانده شوروی خود تردیدی نداشته اند.

مقامات می گویند که بزرگترین بنای یادبود این کشور در جنگ جهانی دوم به محل ملاقات کسانی تبدیل شده است که به گذشته شوروی لتونی و در نهایت برای ناسیونالیست های افراطی طرفدار روسیه تبدیل شده است.

مارتینس استاکیس، شهردار ریگا می‌گوید ریگا دیگر نمادهای توتالیتاریسم را نمی‌خواهد، به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین.

“اولین ایده، تغییر نام آن بود. یا اینکه معنای دیگری به آن داده شود. اما آنچه پس از این ابتکار اتفاق افتاد این بود که مردم شروع به اهدا کردند تا این بنای تاریخی را از بین ببرند. و این کمک ها تمام هزینه های تخریب آن را پوشش داد.”

برخی از بناهایی که به عنوان بناهای تاریخی یا فرهنگی برچسب گذاری شده اند، ممکن است به موزه اشغال لتونی ختم شوند. نمایشگاه دائمی آن زمینه را برای تسلط نازی ها و شوروی بر کشور فراهم می کند.

“این یادبودها همیشه قربانیان را آزرده خاطر می کرد. قربانیان در میان ما هستند. بازماندگان در میان ما هستند. و این مردم با دیدن مجسمه ها و مجسمه های سربازان شوروی که سلاح های شاخه دار می بینند چه احساسی باید داشته باشند؟” گینتس آپالز مشاور موزه می گوید.

شوراهای اطراف لتونی ده‌ها بنای تاریخی را برای نگهداری یا نمایش در موزه ارسال کرده‌اند. هر کدام به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرند، اما همانطور که گینت توضیح می‌دهد می‌تواند یک فرآیند دردناک پیچیده باشد.

“شما یک شیء بسیار خوش خیم، آره، خوش خیم می بینید. چهره بسیار خوبی. اما در واقع این شخص یک تروریست است. یک تروریست شوروی که غیرنظامیان را در سال 1943 کشت. از جمله کودکان. اما من شخصا از این حضور در موزه حمایت می کنم. زیرا داستان این بنای کوچک بسیار دقیق و شخصی است.”

به نظر می رسد که درگیری در اوکراین با تحریک احساسات طرفدار و ضد روسیه در سراسر کشور، بحث را پیچیده تر کرده است.

این شهر کوچک Aizkraukle دارای موزه سبک زندگی شوروی است. حتی توالت ها هم مربوط به آن دوره هستند.

مدیر موزه، Dzintra Cepure، فکر می کند که فضاهای فرهنگی مانند این می تواند به ارائه راه حلی برای بحث ملی در حال انجام کمک کند.

«به نظر من نسل قدیم بیشتر نگران موضوع این آثار هستند و می خواهند از شر آنها خلاص شوند. نسل جوان آن زمان را درک نمی کند.

بافت بناها برای آنها کاملاً نامفهوم است. بنابراین من فکر می‌کنم که به عنوان نمونه‌هایی از هنر توتالیتر، می‌توان آن‌ها را در یک فضای جمع‌آوری کرد که بتوانیم بازدیدکنندگان را ببریم و توضیحات زمینه‌ای را برای آنها ارائه کنیم.»