مذاکرات هسته ای ایران متاثر از درخواست روسیه برای معافیت از تحریم ها | روسیه

روسیه متهم شده است که به عنوان بخشی از نبرد گسترده‌تر خود با غرب بر سر اوکراین، توافق هسته‌ای ایران را گروگان می‌گیرد، پس از آن که در آخرین لحظه طرح‌هایی را برای توافق برای لغو بخشی از تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه تهران انداخت.

پس از ماه‌ها مذاکره در وین، انتظار می‌رفت ظرف چند روز به توافقی بازنگری شده برسد که بر اساس آن تحریم‌های آمریکا در ازای بازگشت تهران به پایبندی کامل به توافق منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، لغو می‌شود.

اما تلاش‌های دیپلماتیک به دلیل درخواست غیرمنتظره روسیه برای تضمین کتبی مبنی بر اینکه تجارت اقتصادی این کشور با ایران از تحریم‌های آمریکا که از زمان حمله روسیه به اوکراین تحمیل شده است، مستثنی می‌شود، به نتیجه رسید.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در آخر هفته به «بهمن تحریم‌های تهاجمی» اشاره کرد. [on Russia] که غرب شروع به بیرون ریختن کرده است» و گفت: «این بدان معناست که مسکو باید ابتدا از آمریکا ضمانت‌هایی بخواهد و نیاز به پاسخ روشنی دارد که تحریم‌های جدید بر حقوق آن تحت توافق هسته‌ای تأثیری نخواهد گذاشت.

ما از همکاران آمریکایی‌مان درخواست کردیم که تضمین‌های کتبی در حداقل سطح وزیر امور خارجه به ما بدهند. [sanctions] روندی که آمریکا راه اندازی کرده است به هیچ وجه به حق ما برای همکاری های تجاری و اقتصادی و سرمایه گذاری و همکاری های فنی- نظامی آزاد و کامل با ایران لطمه ای وارد نمی کند.

به نشانه چگونگی تحریم ها، پروازهای آئروفلوت از مسکو به ایران در روز یکشنبه لغو شد.

اگر خواسته لاوروف این باشد که ایالات متحده را ملزم به معافیت تجارت روسیه و ایران از تحریم ها کند، غرب تقریباً مطمئن است که این تقاضا را رد می کند زیرا این امر باعث ایجاد شکاف بزرگی در رژیم تحریم می شود. در این صورت، این به مسکو بستگی دارد که آیا توافق هسته ای را به طور کامل وتو کند یا خیر.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، درخواست های روسیه را “بی ربط” خواند و گفت که تحریم های اعمال شده پس از حمله به اوکراین “هیچ ربطی به توافق هسته ای ایران ندارد”.

بلینکن به CBS گفت: “آنها به هیچ وجه با هم مرتبط نیستند، بنابراین فکر می کنم این موضوع بی ربط است.”

مذاکرات وین برای ماه ها واحه ای از همکاری دیپلماتیک بین روسیه و غرب بوده است، زیرا آنها به سختی یک سازش قابل قبول برای ایران و ایالات متحده ایجاد کردند. سفیر روسیه در مذاکرات وین، میخائیل اولیانوف، یک واسطه خستگی ناپذیر بوده است، اما اکنون با رویارویی مسکو با غرب بر سر اوکراین، خطر از بین رفتن کار او را تهدید می کند.

مقامات ایرانی از مداخله روسیه انتقاد کردند و گفتند: «روس‌ها این خواسته را دو روز پیش در مذاکرات وین روی میز گذاشتند. این درک وجود دارد که با تغییر موقعیت خود در [the] مذاکرات وین، روسیه می خواهد منافع خود را در جاهای دیگر تامین کند. این حرکت سازنده نیست [the] مذاکرات هسته ای وین».

روسیه همچنین دارای منافع استراتژیک کوتاه مدت در برهم زدن یا به تعویق انداختن توافق است. ایران بیش از 2 میلیون بشکه در روز نفت تولید می کند و اگر این ذخایر بتواند به بازارها برسد، افزایش قیمت ها کاهش می یابد.

روسیه که یک تولیدکننده نفت در مقیاس بزرگ است، می‌خواهد قیمت نفت را هم برای چرخاندن اقتصاد غرب و هم برای افزایش درآمدهای بودجه خود بالا ببرد.

اسرائیل، مخالف سرسخت توافق هسته ای احیا شده، تنها کشور بزرگی خواهد بود که بطور خصوصی از اقدامات روسیه استقبال می کند.

طرف های این قرارداد عبارتند از ایران، E3 (فرانسه، آلمان و بریتانیا)، روسیه و چین. آمریکا در وین حضور دارد، اما ایران مستقیماً با هیئت آمریکایی مذاکره نخواهد کرد.

به طور جداگانه، رافائل گروسی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA)، آخر این هفته در تهران بود و در تلاش برای دستیابی به توافقی در مورد رژیم بازرسی آینده بود. گروسی امیدوار بود اختلافات بر سر درخواست آژانس برای دسترسی به چهار سایتی را که ادعا می‌شد فعالیت‌های هسته‌ای مشکوک در آنها انجام شده است، حل کند.

ایران از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهد که این تحقیقات را با این ادعا که بر اساس اطلاعات جعلی اسرائیل است، تعطیل کند. محمد اسلامی، رئیس انجمن انرژی اتمی ایران، همچنین به دنبال تضمین این موضوع است که آنچه ایران به عنوان اطلاعات اسرائیل می‌داند، مبنای تحقیقات آینده آژانس در مورد ایران نخواهد بود.

دو طرف توافق کردند که تا ژوئن، تاریخ محتمل برای اجرایی شدن مجدد توافق ایران، اسناد را مبادله کنند، اما به نظر می‌رسید که مسائل مربوط به رژیم بازرسی حل نشده باقی مانده است.

در همین حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به رژیم بازرسی ادامه خواهد داد که در آن دوربین‌های نظارتی آن در جای خود باقی می‌مانند و کارت‌های حافظه دوربین‌ها تحت مهر و موم مشترک قرار می‌گیرند.