مشاهده جنایات در زمان واقعی در اوکراین همه چیز را تغییر می دهد | جرائم جنگی

هیچ پرونده جنایات جنگی آسان نیست، اما به نظر می رسد وظیفه کیفرخواست ولادیمیر پوتین در دادگاه کیفری بین المللی (ICC) ساده باشد.

دو عنصر کلیدی برای متهم کردن یک فرمانده کل به جنایات جنگی ضروری است. اول خود جنایات هستند. دوم، زنجیره فرمان به بالا. در مورد حمله روسیه به اوکراین، هر دو به نظر واضح می‌آیند.

وحشت بوچا و تعدادی از شهرها در شمال کیف وحشتناک و گسترده است. آنها همچنین، بسیار مهم، در زمان واقعی ضبط می شوند. یک مشکل عمده برای محاکمه‌های جنایات جنگی در گذشته این بود که سال‌ها پس از این واقعیت، شواهد و مدارک باید از میدان‌های جنگ آشفته غربال می‌شد.

اینجا اینطور نیست. بازرسان خود اوکراین در کنار متخصصان لاهه در حال حاضر در محل هستند. ماه گذشته، ICC یک پورتال شواهد آنلاین را باز کرد و از مردم عادی اوکراین دعوت کرد تا بخشی از روند تحقیقات باشند. روسیه عضو دیوان کیفری بین المللی نیست، اما اوکراین صلاحیت دادگاه را برای جنایات در قلمرو خود، بدون توجه به اینکه چه کسی مرتکب شده است، داده است.

اولین مرحله کیفرخواست، تطبیق شواهد وحشیانه با سوابقی است که نشان می دهد کدام واحدها آنها را مرتکب شده اند.

برای این منظور، ویدئویی از تانک های متلاشی شده روسی و کمپ های متروکه بررسی می شود تا ببینیم کدام تشکیلات در صحنه جنایت بوده اند. جزئیات کوچک می تواند مهم باشد، مانند گرافیتی به جا مانده از یک واحد عقب نشینی، اطلاعات لپ تاپ های متروکه یا فلاش های هنگ روی لباس های دور ریخته شده.

ناتو می تواند با دادن دسترسی به اطلاعاتی که جمع آوری کرده است، در اینجا نقش ایفا کند. هفته گذشته سرویس امنیتی آلمان، BND، رهگیری های وحشتناکی را به پارلمان خود منتشر کرد. آنها شامل دستور صریح یکی از فرماندهان روسی بودند: “اول از سربازان سوال کنید، سپس آنها را تیراندازی کنید.”

هواپیماها و ماهواره‌های جاسوسی دستور نبرد روسیه را پیگیری کرده‌اند، برخی از آن‌ها از خود روس‌ها به دست آمده است. همانطور که BND دریافته است، بسیاری از مقرهای روسیه به طور واضح دستور می دهند. ایالات متحده عضو دیوان بین المللی کیفری نیست، اما کنگره یک قطعنامه دو حزبی را تصویب کرده است که خواستار همکاری با دادگاه است، که باید بهمن اطلاعاتی را منتشر کند.

شواهد جنایات جنگی مانند یک موزاییک عمل می کنند. دادستان ها پزشکی قانونی را با اظهارات شاهدان، ویدئو و اطلاعات ترکیب می کنند تا تصویر کاملی از جنایات و افرادی که آنها را مرتکب شده اند ارائه دهند.

زمانی که دادستان ها الگویی از جنایات را ایجاد کردند، گام بعدی بالا بردن زنجیره فرماندهی است. به طور معمول این مشکل است. دو محاکمه جنایات جنگی در سال‌های اخیر، علیه اسلوبودان میلوشویچ صربستان و چارلز تیلور، رهبر لیبریایی، در ارتباط دادن این رهبران به شبه‌نظامیان جنایتکار که در جنگل‌ها و کوه‌های دوردست فعالیت می‌کنند، مشکل داشتند.

در مقابل، زنجیره فرماندهی روسیه به هیچ تحقیقی نیاز ندارد، زیرا این یک موضوع سابقه عمومی است. مقررات نظامی آن وظایف ژنرال های آن را مشخص می کند، در حالی که اصل 87 قانون اساسی، رئیس جمهور را به عنوان فرمانده عالی نیروهای مسلح معرفی می کند.

همانطور که میلوشوویچ و تیلور دریافتند، قانون جنگ هیچ مصونیتی برای روسای جمهور قائل نیست. همچنین هر چه از زنجیره فرمان بالاتر می روید، مسئولیت کاهش نمی یابد. اگر هر چه هست، فرمانده عالی بیشترین مسئولیت را دارد، زیرا او بیشترین قدرت را دارد.

دیوان کیفری بین‌المللی می‌تواند فرماندهی عالی روسیه را به جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت متهم کند، بدون اینکه ثابت کند آنها دستور این جنایات را صادر کرده‌اند. کافی است نشان دهیم که جنایاتی رخ داده است و فرماندهان هیچ کاری برای جلوگیری از آن یا مجازات مسئولین انجام نداده اند. احتمالاً دادستان ها استدلال می کنند که روسیه با بمباران مداوم ماریوپل هیچ علاقه ای به جلوگیری یا مجازات حتی بدترین جنایات نشان نداده است.

در گذشته، دیوان بین المللی کیفری به جای اینکه ابتدا فرماندهان سطح پایین را متهم کند، تحقیقات را در بالاترین سطح آغاز کرده است. زمانی که یک دهه پیش تحقیقات در مورد جنایات انقلاب بهار عربی لیبی را آغاز کرد، معمر قذافی، رهبر این کشور اولین کیفرخواست را مطرح کرد.

کمتر روشن این است که آیا کسی به نسل کشی متهم خواهد شد. نسل کشی که به درستی جنایت جنایت نامیده می شود، مستلزم شواهدی از قصد است که دادستان ها در حال حاضر از هزارتوی رویه ای می توانند اجتناب کنند.

موضوع پیچیده‌تر این است که اتهام تجاوز جنسی مطرح شود. مسلماً این اتهام ساده‌ترین مورد برای اثبات است، زیرا به هر جنگی، مانند حمله روسیه به اوکراین، که با نقض منشور سازمان ملل آغاز شده است، اشاره دارد. با این حال، ICC بخشی از سازمان ملل نیست. و برای این اتهام خاص، قوانین دیوان بین‌المللی کیفری حکم می‌کند که نمی‌تواند کسانی را که از کشورهای غیرعضو مانند روسیه هستند متهم کند.

شواهد موجود نشان می‌دهد که مانند قذافی، دادستان‌های دیوان کیفری بین‌المللی می‌توانند در عرض چند ماه علیه مقامات ارشد روسیه اتهاماتی وارد کنند.

با این حال ممکن است هیچ کس هرگز محاکمه نشود. دیوان کیفری بین المللی هیچ نیروی پلیس یا ابزار آماده ای برای انتقال مظنونان به لاهه ندارد. قدرت‌های غربی می‌توانند تحریم‌های موجود را به تحویل متهمان توسط روسیه گره بزنند، اما این مسیر نامشخصی است. در حال حاضر، بازرسانی که در میان گل و لای و خون بوچا کار می کنند، علیرغم اینکه می دانند که عدالت ممکن است هرگز اجرا نشود، این کار را انجام می دهند.

کریس استفن نویسنده کتاب روز داوری: محاکمه اسلوبودان است میلوسویچ (کتابهای آتلانتیک، 2004)